Koeien geven ons voortdurend signalen over hun gezondheid en productiviteit. Ontdek hoe sensoren ons kunnen helpen deze signalen te begrijpen.

Koeien hebben drukke dagen. Ze hebben ruim de tijd nodig om te eten, herkauwen en liggen. En dan is er nog tijd nodig voor het melken, behandelingen en andere zaken. Al met al een volle planning voor de dames. Afwijkingen van dit schema kunnen een forse impact hebben op de prestaties en winstgevendheid van het bedrijf.

Optimale tijdsbudgetten

Melkkoeien in loopstallen brengen 4 tot 6 uur door met eten en consumeren 9 tot 14 maaltijden per dag. Bovendien herkauwen ze ongeveer 10 uur en hebben ze 12 tot 14 uur ligtijd nodig (verdeeld over 11 ligmomenten), waarbij herkauw- en ligtijd elkaar deels overlappen. Dan blijft er maximaal 3 uur per dag over voor andere activiteiten.

In totaal besteden koeien ongeveer 16 uur per etmaal gecombineerd aan herkauwen en liggen. Dit betekent 7 uur herkauwen tijdens het liggen, 3 uur herkauwen terwijl ze staan en 6 uur liggen zonder te herkauwen (figuur 1). Hou daarbij in ogenschouw, dat de laatste koe die de melkstal verlaat, de benodigde tijd voor het melken voor de hele stal bepaalt! Als koeien in staat worden gesteld hun natuurlijke ritme te volgen, werkt dit positief voor hun welbevinden. Dit resulteert in minder stress en een betere productiviteit. Dus wil je als melkveehouder succesvol zijn, dan betekent dit, dat we deze tijdsbudgetten moeten respecteren.

Meer data, meer inzicht, meer winst

Canadees onderzoek heeft aangetoond dat koeien die meer liggen en frequentere, kleinere maaltijden eten, een grotere totale voeropname en hogere melkproductie hebben (in vergelijking met koeien die grotere, snellere maaltijden eten). Dit eetpatroon is niet alleen goed voor de productie, maar ook voor de gezondheid en efficiëntie van de pens.

De nieuwste generaties sensoren, zoals Nedap SmartTags, monitoren 24/7 de tijdsbudgetten voor individuele koeien, specifiek ingestelde groepen en uw gehele veestapel. Niet alleen de melkkoeien, ook de droge koeien vallen hieronder. Dit geeft u de mogelijkheid om het effect van uw managementstijl of van veranderingen te controleren. Hoe meer data u vergaart van verschillende groepen koeien, hoe beter. Is bijvoorbeeld alleen de herkauwtijd van de verse koeien beschikbaar, dan heeft u maar een klein deel van het totale plaatje in beeld. Door ook de eettijd toe te voegen en de droge koeien te monitoren, krijgt u een enorme verbeterslag. Dit geeft u écht opties om de winstgevendheid van uw veestapel te verbeteren.

Droge koeien

Koeien zijn herkauwers en dit betekent dat ze voldoende tijd moeten besteden aan kauwen (eten én herkauwen). Het is de totale kauwtijd die belangrijk is. Een kortere herkauwtijd hoeft op zich niet op een probleem te wijzen. Het kan simpelweg het gevolg zijn van een verandering in rantsoen. Het meest voor de hand liggende voorbeeld is de toegang tot weiland. Dit resulteert in een drastische verandering in eet- en herkauwtijd in vergelijking met een rantsoen van kuilvoer, maar de totale kauwtijd blijft constant.

Wanneer de totale kauwtijd wordt verkort, komen uw koeien in de problemen. Dit is aangetoond bij  ketose. Koeien met ketose bleken in de hele droge periode ongeveer 5% minder kauwtijd te hebben gehad. Dit benadrukt de noodzaak om zowel de eet- als de herkauwtijd te kennen én om dit ook inzichtelijk te hebben voor de droge koeien. Het is misschien niet de eerste groep waar u aan denkt, maar wel een essentiële. Goed transitiemanagement is immers essentieel voor een goede start van de nieuwe lactatie. Eettijd en ligtijd tijdens droogstand zijn direct gerelateerd aan de productie direct na afkalven. En hoogproductieve koeien besteden meer tijd aan eten en liggen tijdens de hele droogstand.

Grafiek: Verschillen in eet- en ligtijd (tijdens droogstand) tussen laag- en hoogproductieve koeien.

Uw beurt

Elke veestapel is anders en zelfs groepen binnen een kudde verschillen. Positieve veranderingen in de ene kudde werken misschien niet in een andere. De sleutel is om snel te weten of een verandering in uw management werkt zoals verwacht. Met de nieuwste generatie sensoren heeft u nu de mogelijkheid om inzicht te krijgen in de tijdsbudgetten van uw koeien. Nu is het uw beurt: Hoe kunt u dit als melkveehouder gebruiken om de winstgevendheid van uw bedrijf te verbeteren?